DOM WSPÓŁPRACY POLSKO-NIEMIECKIEJ
Haus der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit
Strona główna / Projekty / Bieżące projekty
Wybrane projekty
Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej realizuje rocznie 50-60 projektów i ponad 300 wydarzeń. Organizujemy szkolenia i warsztaty, konferencje, seminaria, koncerty, pokazy filmowe. Wydajemy materiały edukacyjne, książki, czasopisma i mapy. Tworzymy wystawy i gry edukacyjne…
Zapraszamy do zapoznania się z naszymi wybranymi projektami:
ELOm
Czym jest ELOm?
W założenia jest to projekt mający na celu aktywizować młodzież Mniejszości Niemieckiej do podejmowania działań w zakresie promowania zarówno kultury niemiecko-polskiej, jak i wzmacniania współpracy obydwu tych narodowości. Jednak takie podsumowanie projektu nie może zostać uznane za wyczerpujące, ponieważ ELOm to coś znacznie więcej. ELOm to ludzie, którzy nie boją się brać na siebie odpowiedzialności, uczą się być liderami i liderkami , a także przez swoje inicjatywy chcą, w mniejszym bądź większym stopniu, wpłynąć na poprawę swojego otoczenia. ELOm to też cykl szkoleń, który przez wielogodzinne warsztaty budzi w uczestnikach i uczestniczkach niewyczerpane pokłady kreatywności, energii i chęci do działania. W ramach ELOm uczestnicy i uczestniczki uczą się organizować swój własny projekt od początku do końca, przy wsparciu za strony koordynatorki oraz trenera i trenerek, co pozwala bieżąco rozwiązywać trudności, w wyniku czego uczestnicy i uczestniczki wynoszą bardzo praktyczną wiedzę, sprawdzoną na własnym przykładzie. Ponadto ogromną zaletą programu ELOm, jest to iż nie narzuca się w nim żadnych ograniczeń co do tematu. Osoby uczestniczące same decydują czego ma dotyczyć ich przedsięwzięcie, dochodzą do tego na podstawie własnych analiz i rozmów dotyczących potrzeb w ich otoczeniu.
Czego dotyczą projekty?
Przykładowe projekty, które zostały stworzone przez osoby biorące udział w programie, to chociażby Ekomoto dotyczący problemu połączenia motoryzacji i dbania o planetę, z którym mierzymy się we współczesnym świecie; z kolei celem koordynatorów i koordynatorek projektu Erstehilfe, było przekazanie wiedzy na temat pierwszej pomocy uczniom i uczennicom szkoły podstawowej. Jeszcze innym projektem był In die vier Himmelsrichtungen, podczas którego prelegenci i prelegentki starali/-łynsię przekazać najważniejsze informacje na temat skrajnie różnych kulturowo państw, aby zaszczepić w młodych ludziach większą tolerancję i ciekawość do otaczającego ich świata. Już na podstawie tych trzech projektów widać, że tak naprawdę każdy znajdzie coś dla siebie i jedynym co ogranicza liderów w pracy jest wyłącznie ich wyobraźnia.
Dlaczego projekt ELOm jest ważny?
Doskonałym potwierdzeniem tego, że ELOm jest ważnym projektem jest fakt, iż powstają kolejne jego edycje, do których zgłasza się z roku na rok coraz więcej chętnych. Ponadto sam program bardzo się rozwija np. w maju 2020 powstał dział medialny, w skład którego wchodzą właśnie uczestnicy i uczestniczki projektu. Jej celem jest pokazywanie działalności ELOmowiczów w social mediach, aby zachęcać innych do dołączenia do aktywnego działania w Mniejszości Niemieckiej.
ELOm wprowadza wielu nowych członków i członkiń w kręgi Mniejszości Niemieckiej czy to jako przyszłych liderów i liderki, którzy/-re zainteresowani/-e rozwojem osobistym poznają struktury mniejszości i zostają na dłużej, czy jako uczestników i uczestniczki owych projektów.
Doświadczenie nabyte w programie szkoleniowym jest naprawdę wyjątkowo cenne, ponieważ mało jest takich ofert, które oprócz wartościowego merytorycznie zakresu materiału, posiada również praktyczne działanie w różnych sytuacjach i przekłuwa wiedzę teoretyczną nabytą z krótkich wykładów w działanie.
Co dalej po ELOm?
Absolwenci/-tki ELOm, którzy/-e bardzo często nie chcą poprzestać na jednej edycji dalej chcą się ,,uczyć” bycia liderem i liderką oraz angażować się w działania Mniejszości Niemieckiej. Specjalnie dla nich został stworzony projekt proELOm, który ma w jeszcze większym stopniu wspierać rozwój młodych liderów/-ek stawiając przed nimi coraz wyższe cele, jednak dalej przy ogromnym wsparciu ze strony koordynatorki i trenera, trenerek i coach’ki. Biorą oni pod uwagę wcześniejsze doświadczenie abiturientów/-ek, dlatego młodzież ma coraz większe możliwości w tworzeniu projektu, chociażby poprzez szukanie nowych sponsorów czy partnerów.
Za co uczestnicy/-czki kochają ELOm?
Nie możemy jednak zapominać o najważniejszej rzeczy, która wyróżnia program Elementarz Lidera Organizacji na tle innych, podobnych, programów- jest to niesamowicie ciepła, wręcz rodzinna atmosfera, w której zakochuje się chyba każdy uczestnik i każda uczestniczka. Poczucie bezpieczeństwa, wsparcie zarówno psychiczne, jak i takie poprzez aktywne działanie (pomoc w organizacji ze strony innych uczestników/-czek) jest tu na porządku dziennym. Zarówno uczestnicy/-czki, jak i koordynatorka wkładają dużo pracy w to, aby ELOm nie tylko był miejscem nauki i rozwoju osobistego, ale także miejscem, gdzie każdy kto potrzebuje wsparcia je otrzyma. Być może na pierwszy rzut oka nie wydaje się to aż tak ważne, jednak przy intensywnej pracy, każdy potrzebuje wparcia i pomocy ze strony drugiej osoby, a w naszej małej ELOmowej rodzince na pewno je otrzyma.
Autorka: Ania J., absolwentka 2. Edycji ELOm, 1. i 2. edycji proELOm.
Bilingua
Bilingua – łatwiej z niemieckim! Ogólnopolska kampania promująca polsko-niemiecką dwujęzyczność
Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej od 10 lat prowadzi ogólnopolską kampanię „Bilingua-łatwiej z niemieckim!” mającą na celu promocję polsko-niemieckiej dwujęzyczności. Realizowane
w ramach projektu działania łączą naukę języka niemieckiego z poznawaniem historii i kultury Mniejszości Niemieckiej na Dolnym i Górnym Śląsku oraz na Warmii i Mazurach. Podejmowane przez nas inicjatywy to m.in. organizacja animacji językowych w przedszkolach, szkołach oraz innych zainteresowanych podmiotach, doradztwo w zakresie dwujęzyczności oraz organizacji nauki języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej, warsztaty i szkolenia
dla nauczycieli_ek j. niemieckiego, warsztaty językowe dla dzieci i młodzieży, spotkania dla rodzin wychowujących/planujących wychowywać dzieci dwujęzycznie, materiały edukacyjne z języka niemieckiego oraz wydawanie polsko-niemieckich magazynów dla dzieci (KEKS, bäm!).
Wszelkie informacje oraz aktualności nt. kampanii znajdują się na naszym profilu w mediach społecznościowych:https://www.facebook.com/latwiejzniemieckim oraz stronie internetowej http://www.bilingua.haus.pl.
Zapraszamy również do zapoznania się magazynem młodzieżowym bäm! http://baem.haus.pl/
Zadanie publiczne współfinansowane jest ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Budownictwa i Ojczyzny RFN oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA
DZIAŁALNOŚĆ ZMIERZAJĄCA DO OCHRONY, ZACHOWANIA I ROZWOJU TOŻSAMOŚCI KULTUROWEJ MNIEJSZOŚCI NIEMIECKIEJ W ROKU 2023
Działalność Punktu Doradczego i inne działania mające na celu wspieranie polsko-niemieckiej dwujęzyczności w ramach kampanii „Bilingua – łatwiej z niemieckim!”
WARTOŚĆ DOFINANSOWANIA: 84 500 zł
CAŁKOWITA WARTOŚĆ ZADANIA: 188 500 zł
Projekt skierowany jest zarówno do młodzieży, jak i studentów oraz dorosłych, którzy chcą ocalić od zapomnienia historię swojej rodziny i bliskich. Uczestnicy samodzielnie wybierają respondentów, z którymi przeprowadzają wywiady. Teksty, po profesjonalnym montażu, są zamieszczane na stronie internetowej projektu. Świadkowie mogą zastrzec anonimowość, jak również udzielić wywiadu w wybranym przez siebie języku – niemieckim lub polskim, a także w gwarze śląskiej. Wywiady dostępne na stronie internetowej rejestrowane są w formatach audio i wideo, przy czym dominuje druga z tych form. Część zebranych relacji jest publikowana.
Więcej informacji na www.e-historie.pl
Zadanie publiczne współfinansowane jest ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Budownictwa i Ojczyzny RFN oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA
DZIAŁALNOŚĆ ZMIERZAJĄCA DO OCHRONY, ZACHOWANIA I ROZWOJU TOŻSAMOŚCI KULTUROWEJ MNIEJSZOŚCI NIEMIECKIEJ W ROKU 2022
Archiwum Historii Mówionej
WARTOŚĆ DOFINANSOWANIA: 50 000 zł
CAŁKOWITA WARTOŚĆ ZADANIA: 109 052 zł
Seminarium Śląskie
Seminarium to sztandarowy projekt naukowy, który realizowany jest przez Dom Współpracy Polsko – Niemieckiej już od 25 lat. Przyczynia się ono do wzmocnienia dialogu polsko-niemieckiego oraz podniesienia świadomości społecznej mieszkańców Śląska – członków mniejszości niemieckiej i większości polskiej. Tematyka projektu każdego roku jest inna, niezmienne pozostaje to, iż odnosi się do ważnych wydarzeń historycznych. Umożliwia spotkania i wzajemną wymianę między naukowcami z Polski i zagranicy, przedstawicielami mniejszości niemieckiej i większości ludności polskiej z regionu i spoza niego. Seminarium Śląskie jako konferencja regionalna i miejsce dialogu wpisuje się w krajobraz naukowy regionu i charakteryzuje się w szczególności tym, że na tematy związane z Górnym Śląskiem patrzy się w zróżnicowanej perspektywie.
Konferencja współfinansowana jest ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Budownictwa i Ojczyzny RFN oraz Fundacji Konrada Adenauera w Warszawie
Niemieckie Kluby Malucha
Dla kogo i czego dotyczy projekt?
Projekt skierowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym. Obejmuje 12 dwugodzinnych zajęć w języku niemieckim, przeprowadzanych raz w tygodniu w sobotę dla grupy liczącej 12 osób. Cykl zajęć trwa od wiosny do jesieni. Zajęcia mają charakter animacji językowych. Dzieci uczą się piosenek i wierszyków, biorą udział w zabawach i grach edukacyjnych, wykonują prace plastyczne. Zajęcia przeprowadzane są na podstawie specjalnie przygotowanych konspektów, które nawiązują m. in. do codzienności, otoczenia i kultury mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku.
Kto może założyć i prowadzić klub?
NKM może działać wyłącznie przy kole DFK, które zgłaszając chęć udziału w projekcie musi spełnić trzy założenia:
– zapewnić dostęp do pomieszczeń, w których mogą odbywać się spotkania,
– zapewnić osobę prowadzącą zajęcia,
– przeprowadzić rekrutację uczestników.
Obecnie w województwie śląskim i opolskim działają łącznie 23 kluby w 20 miejscowościach.
Co otrzymuje klub w ramach projektu?
Każdy klub otrzymuje pakiet startowy materiałów edukacyjnych, dydaktycznych, plastycznych i biurowych oraz środków do dezynfekcji, a także wyposażenie niezbędne do rozpoczęcia działalności. Honorarium osoby prowadzącej zajęcia finansowane jest ze środków projektu.
Dlaczego Niemieckie Kluby Malucha to wartościowy projekt?
To zadanie ma istotne znaczenie dla zachowania i rozwoju tożsamości kulturowej mniejszości niemieckiej. Stanowi ono wsparcie dla wszystkich rodziców pragnących wychowywać swoje dzieci dwujęzycznie. W spotkaniach biorą udział zarówno dzieci objęte systemem edukacyjnym w przedszkolach, jak i te pozostające poza systemem oświatowym.
Zadanie publiczne współfinansowane jest ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Budownictwa i Ojczyzny RFN oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA
DZIAŁALNOŚĆ ZMIERZAJĄCA DO OCHRONY, ZACHOWANIA I ROZWOJU TOŻSAMOŚCI KULTUROWEJ MNIEJSZOŚCI NIEMIECKIEJ W ROKU 2022
Niemieckie Kluby Malucha
WARTOŚĆ DOFINANSOWANIA: 80 000 zł
CAŁKOWITA WARTOŚĆ ZADANIA: 117 440 zł
Zapomniane dziedzictwo
Od 2017 roku działa dwujęzyczna strona naszego projektu http://www.zapomnianedziedzictwo.pl/, która sukcesywnie jest poszerzana o historie kolejnych zapomnianych obiektów ze Śląska, stanowiących jego dziedzictwo kulturowe. Obecnie na stronie opisane są losy ponad
50 obiektów i 180 miejsc ze Śląska, w których można odnaleźć niemieckie ślady. Na stronie znajdują się archiwalne i obecne fotografie miejsc, które niegdyś były wizytówką regionu,
a dziś z różnych przyczyn są opuszczone, zaniedbane i niejako zapomniane. Dokumentacja fotograficzna wzbogacona została opisami obiektów, które zawierają m.in. informacje o historii danego obiektu i jego przeznaczeniu w przeszłości i obecnie. Teksty te zostały przygotowane przez historyków_czki i miłośników_czki Śląska. Uzupełnieniem wyżej wymienionych materiałów są nagrania audiowizualne z relacjami mieszkańców_nek tych miejsc (świadków_inie historii), artykuły prasowe dot. danego obiektu lub ciekawe anegdoty
i opowieści związane z jego historią lub przeznaczeniem i ich losem.
Zadanie publiczne współfinansowane jest ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Budownictwa i Ojczyzny RFN oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA
DZIAŁALNOŚĆ ZMIERZAJĄCA DO OCHRONY, ZACHOWANIA I ROZWOJU TOŻSAMOŚCI KULTUROWEJ MNIEJSZOŚCI NIEMIECKIEJ
Zapomniane Dziedzictwo
WARTOŚĆ DOFINANSOWANIA: 8 000 zł
CAŁKOWITA WARTOŚĆ ZADANIA: 22 000 zł
Archipelag. Poszukiwanie śladów społeczności, które stanowiły niegdyś ważne elementy wielokulturowości regionu.
Projekt o charakterze dokumentacyjno-popularyzatorskim przeprowadzony w okresie od maja do grudnia 2019 roku w Gliwicach i miejscowościach – „wyspach” tworzących tytułowy „archipelag”. Ideą, która legła u podstaw realizacji zadania, jest przypomnienie górnośląskich społeczności lokalnych, które ze względu na język, konfesję, czy specyficzną kulturę aż do połowy XX wieku wyróżniały się na tle otoczenia.
Obecny Bojków (dawniej Szywałd / Schönwald), czy Bielsko zachowały swój szczególny charakter od czasu średniowiecznego osadnictwa niemieckiego. W Wielowsi zamieszkiwała wyjątkowo liczna społeczność żydowska. Pawłowiczki, Kotlarnię, czy Hołdunów zakładali protestanci. W Grodźcu żywy był język czeski; zaś ewangelicy ze Ściborzyc Wielkich aż po czasy powojenne zachowali dialekt morawski. Kres funkcjonowaniu tych lokalnych społeczności przyniosły wydarzenia z lat 1933-57. Pierwsza data graniczna związana jest z rozpoczęciem dyskryminacji Żydów, druga z pierwszą falą powojennej akcji łączenia rodzin, która doprowadziła do ostatecznego zaniku wielu wspólnot protestanckich.
Współpracownicy DWPN dotarli do świadków pamiętających te szczególne społeczności. W ramach realizacji zadania utrwalili ich wspomnienia i przeprowadzili obszerną kwerendę w poszukiwaniu materiałów archiwalnych, literatury, wszelkich śladów po „wyspach”. Na podstawie zebranej dokumentacji powstało pierwszych osiem tekstów poświęconych ośmiu wymienionym społecznościom, jak również profesjonalna dokumentacja fotograficzna ukazująca ich ślady. Po poszerzeniu tego zbioru o materiały dotyczące kolejnych „wysp” planowane jest wydanie publikacji – mamy nadzieję, że już w 2022 roku.
Teksty i materiał zdjęciowy zebrany do tej pory znajdą Państwo pod tym linkiem.
Zadanie publiczne jest współfinansowane ze środków Województwa Śląskiego oraz Konsulatu Republiki Federalnej Niemiec w Opolu
Niemieckie Kluby Młodzieżowe/Jugendpunkt
„Jugendpunkt” to innowacyjny projekt niemieckich klubów młodzieżowych, który daje przestrzeń do działania, możliwość kształtowania realizowanego programu językowo- kulturalnego oraz decydowania o tym, jak, co i kiedy będzie się działo w klubie.
Miejsca te są nadzorowane przez młodzieżowych animatorów i animatorki kultury, dzięki czemu w ciągu roku odbywa się średnio 12 trzygodzinnych spotkań. Program jest oparty na zainteresowaniach uczestników i składa się z ćwiczeń i dyskusji, tak aby zachęcić do aktywnego uczestnictwa i używania języka niemieckiego w życiu codziennym. Spotkania w ramach projektu są aktywną i atrakcyjną formą spędzania czasu, pozwalającą młodzieży na rozwijanie swoich zainteresowań i pasji.
DLA KOGO: | Młodzież MN w wieku od 12 do 18 lat |
MIEJSCA SPOTKAŃ: | Biała // Julia Otte Bartoszyce // Monika Krzenzek Domecko // Marcin Langner Kędzierzyn – Koźle // Maria Turło Kozłowice // Wioletta Wojczyk Kłodzko // Amelia Patzwald Izbicko // Natalia Rygoł Opole // Karolina Tulik Olsztyn // Olga Gorzka Gliwice // Julia Samek Racibórz // Wiktoria Pilińska Rudy // Sabina Szweda Rozmierz // Julia Warzecha Stolarzowice-Bytom // Weronika Hanzel Walce // Agnieszka Lichoń |
ZGŁOSZENIA: | Cały rok |
INWESTYCJA: | Darmowe |
WIĘCEJ INFORMACJI: | Andżelika Wolny, E-mail: andzelika.wolny@haus.pl Tel. 77 407 95 22 |
ORGANIZATORZY: | Dom Współpracy Polsko–Niemieckiej, Związek Młodzieży Mniejszości Niemieckiej w RP |
Chcesz atrakcyjnie, ciekawie i aktywnie spędzić czas wolny?
Masz ochotę na realizowanie własnych pomysłów oraz integrację?
Dołącz do klubu i rozwijaj swoje pasje i zainteresowania!
Zadanie publiczne współfinansowane jest ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Budownictwa i Ojczyzny RFN oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA
DZIAŁALNOŚĆ ZMIERZAJĄCA DO OCHRONY, ZACHOWANIA I ROZWOJU TOŻSAMOŚCI KULTUROWEJ MNIEJSZOŚCI NIEMIECKIEJ W ROKU 2023
Niemieckie Kluby Młodzieżowe
WARTOŚĆ DOFINANSOWANIA: 45 000 zł
CAŁKOWITA WARTOŚĆ ZADANIA: 164 848 zł
„Muzeum online” to zdigitalizowane dokumenty ikonograficzne i towarzyszące im teksty kuratorskie, zapisy audio-video objaśniające dane zagadnienia przybliżające historię i kulturę mniejszości niemieckiej oraz dzieje innych mniejszości narodowych i etnicznych. Muzeum online to także przestrzeń do dyskutowania o historii i spieranie się o jej interpretację. To wreszcie mapa wspólnego polsko-niemieckiego dziedzictwa na terenach pogranicza: Dolny i Górny Śląsk, Wielkopolska, Mazury, Pomorze. W Muzeum online będzie można przeczytać i usłyszeć mniej znane historie rodzinne, sąsiedzkie, obrazujące zawiłe i ciekawe losy ludzi pogranicza. Opracowane materiały nie narzucają jednej obowiązującej interpretacji przedstawianego fenomenu lub wydarzenia historycznego, ale pokazują je z możliwie wielu perspektyw, pozostawiając ocenę odbiorcy.
Do współpracy zapraszamy: organizacje pozarządowe, izby regionalne, ośrodki kultury i edukacji, muzea, szkoły, inicjatywy lokalnej oraz pasjonatów i pasjonatki do współkreowania tego wirtualnego miejsca.
Link do muzeum: www.muzeum.haus.pl
Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej (do 2020 roku)
W latach 2015-2020 Dom Współpracy Polsko Niemieckiej realizował projekt pod nazwą Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej. Projekt finansowany był ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Od roku 2021 projekt realizowany jest przez związek stowarzyszeń o tej samej nazwie.
W roku 2020, w ramach projektu zrealizowano m.in.:
- Artykuły naukowe:
- „Czyż Niemcy są naszymi przyjaciółmi, czyż wywiad Guderiana nie pracuje?”. Działania aparatu bezpieczeństwa wobec ludności niemieckiej w regionie szczecińskim w latach 1945–1959″ Arkadiusz Słabig
- „Problem mniejszości niemieckiej w Polsce jako przedmiot działalności naukowo-badawczej i szkoleniowej w aparacie bezpieczeństwa PRL” Zbigniew Bereszyński
- „Obecność Niemców i języka niemieckiego w życiu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego po 1945 r. w świetle działań podejmowanych przez organy bezpieczeństwa po 1945 r.” Grzegorz Bębnik
- Wywiady pogłębione:
- Georg Taube, Biskupiec
- Agnieszka Białek, Olsztyn
- Biogramy postaci, które odegrały lub odgrywają nadal ważną rolę w życiu mniejszości niemieckiej.
- Publikacje
- monografia „Komunistyczny aparat bezpieczeństwa i ludność niemiecka na Górnym Śląsku w latach 1945–1990 autorstwa dra Zbigniewa Bereszyńskiego” /dodruk/
- praca zbiorowa „Pod lupą bezpieki. Aparat represji wobec Niemców na Ziemiach Zachodnich i Północnych w okresie władzy komunistycznej” /dodruk/
- Spotkania Rady Naukowej
Materiały zebrane w poprzednich latach funkcjonowania projektu dostępne są pod tym adresem.
NEWSLETTER